Als ik iets geleerd heb in de veertien jaar na Koen, is dat het verdriet altijd bij je blijft. Da’s een opgewekte constatering of niet? Toch is het minder dramatisch dan het klinkt. Na al die tijd ben ik goed geoefend geraakt in het verdriet dragen en ermee dealen als het zich weer eens, meestal onverwacht, aan me opdringt. Ik koester het, want het zegt me dat ik nog steeds van mijn broertje houd. Hij blijft dus altijd bij me, daar durf ik nu op te vertrouwen. Al had ik het wel een heel stuk gezelliger gevonden als hij niet alleen in mijn hart maar ook bij mij op de bank had gezeten.
Moeten we het nu telkens over die rouw hebben? Absoluut. Omdat iedereen het vroeg of laat gaat meemaken. Daarom vind ik die campagne van Sire zo goed. Praat erover, niet er overheen. Op de website staan een paar prachtige dooddoeners (love de woordspeling) die mensen in de rouw vaak te horen krijgen. Zo zei iemand ooit tegen me: ‘Je moet toch verder.’ En ik dacht: ‘IK MOET GODVERDOMME HELEMAAL NIKS.’ Vermoedelijk heb ik enkel iets instemmends gemompeld. Te overvallen door de goedbedoelde maar oh zo domme aansporing. Verder met een dood broertje, hoe dan?
What doesn’t kill you, makes you stronger. Ook zo’n leuke. GELUL lieve mensen. Hoewel ik me nu een stuk steviger voel dan in de periode kort na Koens overlijden, ben ik er zeker niet ‘sterker uitgekomen’. Dat klinkt sowieso of zo’n verlies een zegen is, my ass. Tuurlijk heb ik er dingen van geleerd. Maar sterker geworden? Welnee. Wijzer, hooguit.
Aan rouw zit geen einddatum. Vraag dus ook een paar jaar na het verlies aan iemand hoe het nu gaat, stuur een kaartje op de sterfdatum, vermijd het onderwerp niet. Want ik denk al veertien jaar lang elke dag aan Koen, ook als niemand het erover heeft. Overigens ben ik gezegend met een omgeving die niet bang is om over mijn broertje te beginnen of mij een appje te sturen op 9 mei.
Dat het een lastig onderwerp is begrijp ik. De dood. Rouw. Ik ben er ook niet dol op. Krijg al buikpijn bij de gedachte dat ik mijn laatste begrafenis in dit leven nog lang niet gehad heb. Dat het aantal en de frequentie alleen maar zal toenemen. Een blog schrijven als deze maakt me licht nerveus. Als ik maar niks over mezelf of al mijn dierbaren afroep, dat idee.
Toch ga ik er zondagochtend over praten. Op de radio zelfs.
september 8, 2022 at 7:46 am
Hoi Tamara, gister zag ik de mooie foto van jou en Koen samen. Koen zat bij mij in de klas tijdens de MAVO in Doesburg. Ik heb ontzettend veel met Koen gelachen en bewaar daar warme herinnering aan. Suicide is verschrikkelijk. Ik vind het krachtig dat je het boek hebt geschreven en je inzet voor het bespreekbaar maken van dit belangrijke onderwerp. Iedere suïcide is er één teveel. Groetjes Robert Schuiling
september 9, 2022 at 6:32 pm
Dag Robert, dankjewel voor je aardige bericht. En het doet me altijd goed als mensen laten weten dat ze warme herinneringen aan Koen hebben.
Hartelijke groet, Tamara